Ochrona sygnalisty z nowym warunkiem
Zaktualizowany projekt ustawy o sygnalistach określa, że sygnalista podlega ochronie, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego informacja dotyczy INTERESU PUBLICZNEGO i jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że informacja taka stanowi informację o naruszeniu prawa.
Co może oznaczać dodanie w projekcie sformułowania o interesie publicznym?
W tym kontekście należy zajrzeć do Dyrektywy 2019/1937, którą ma implementować projektowana ustawa.
Pomocny może być tutaj choćby motyw 1 Dyrektywy, który stanowi że osoby pracujące dla organizacji publicznej lub prywatnej lub utrzymujące kontakt z taką organizacją w związku ze swoją działalnością zawodową zwykle jako pierwsze dowiadują się o zagrożeniach lub szkodach dla INTERESU PUBLICZNEGO, do jakich dochodzi w tym kontekście.
Wobec tego osoby te stają się SYGNALISTAMI w momencie zgłaszania naruszenia prawa UNII, które są szkodliwe dla INTERESU PUBLICZNEGO i tym samym odgrywają kluczową rolę w ujawnianiu takich naruszeń i zapobieganiu im oraz w ochronie dobra społecznego. W związku z tym autorzy Dyrektywy uznali, że osoby takie (tj. osoby zgłaszające naruszenia szkodliwe dla INTERESU PUBLICZNEGO) powinny mieć zapewnioną zrównoważoną i skuteczną ochronę.
Czy oznacza to, że ustawodawca rzuca kłody pod nogi sygnalistom? Niekoniecznie.
Wszak celem dyrektywy nie jest przyznanie ochrony wszystkim, którzy dokonują jakichkolwiek zgłoszeń.
Mimo to wydaje się, że przepis ustawy wymaga doprecyzowania z uwagi na to, że jego treść budzi wątpliwości – w szczególności w porównaniu z przepisem Dyrektywy dotyczącym warunków objęcia ochroną osób dokonujących zgłoszenia.
Inną kwestią jest dodawanie kolejnych przesłanek dla przyznania ochrony sygnaliście. Trudno nie odnieść wrażenia, że taka osoba (zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisu) prędzej odstąpi od dokonania zgłoszenia niż ustali w sposób nie budzący jej wątpliwości czy zgłoszenie:
- dotyczy interesu publicznego,
- jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego,
- i informacja taka stanowi informację o naruszeniu prawa.
Omawiana zmiana wpisuje się motywy Dyrektywy 2019/193, która przyznaje ochronę osobom zgłaszającym szkodliwe naruszenia dla INTERESU PUBLICZNEGO.
Już nie komendant…
Projekt z 5 stycznia 2023 zmodyfikował przepis dotyczący zgłoszenia zewnętrznego, które miało być dokonywane właściwemu komendantowi wojewódzkiemu (stołecznemu) Policji. Obecny projekt zakłada, że będzie się tego dokonywać Policji. Po prostu.
Zaświadczenie o byciu sygnalistą z nowym wymogiem
W projekcie umożliwiono sygnaliście (na jego żądanie) uzyskanie od organu publicznego zaświadczenia, w którym to organ publiczny potwierdzać będzie, że zgłaszający podlega ochronie i nie mogą być wobec niego podejmowane działania odwetowe lub groźby zastosowania takich działań. I w tej materii prawie nic się nie zmienia – dodano jednak warunek, że zaświadczenie takie będzie wydawane jeśli zaistnienia naruszenia prawa zostanie UPRAWDOPODOBNIONE.
Masz pytania dotyczące nowych obowiązków związanych z ochroną sygnalistów? Chętnie odpowiemy na Twoje pytania. Odezwij się do nas na office@ipsolegal.pl lub bezpośrednio z Błażejem Wągielem.
Chcesz wiedzieć więcej jak powinna wyglądać procedura sygnalisty? Sprawdź nasze poprzednie wpisy:
JAKICH ZGŁOSZEŃ MOŻESZ SIĘ SPODZIEWAĆ?
OCHRONA SYGNALISTÓW – CO MUSISZ WIEDZIEĆ PRZED WEJŚCIEM W ŻYCIE DYREKTYWY?
OCHRONA SYGNALISTÓW A OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Możesz też obejrzeć przygotowane przez nas filmy edukacyjne:
Nowy projekt ustawy o sygnalistach z 5 stycznia 2023